پارکینگ هوشمند مبتنی بر فناوری اینترنت اشیا یکی از به روزترین راهکارها برای حل معضلات شهری مانند کمبود فضای پارک، هدر رفتن وقت و آلودگی هوا می باشد.
در ادامه این مقاله با ساختار و چگونگی این پارکینگ ها آشنا خواهیم شد.
اینترنت اشیا
هر گاه سخن از هوشمند سازی است، باید اینترنت اشیاء و نقش آن را در نظر داشت. اینترنت اشیاء یک بستر عالی برای هوشمند سازی خانه ها، بیمارستان ها، پایگاه داده، پارکینگ و … می باشد.
اینترنت اشیا شامل یک معماری چهار لایه است. در لایه اول سنسور ها و عملگرها قرار دارند. بین لایه اول و دوم دروازه ای قرار دارد که تمامی داده ها را جمع آوری و با هم میفرستد. در لایه دوم داده ها جابه جا می شوند. لایه سوم پلتفرم است که داده ها جمع آوری و بر اساس نیاز ذخیره می شوند. در لایه چهارم که لایه اپلیکیشن است، داده ها به نقطه دلخواه می روند.
با رشد روز افزون تعداد ماشین ها در شهرها، با کمبود فضای پارک روبرو هستیم. جستجوی یک مکان پارک برای بسیاری از مردم در سراسر جهان، به یک عادت روزمره تبدیل شده است. این معمولاً یک فرآیند وقت گیر و ناامیدکننده است که بسیاری از شهروندان باید آن را انجام دهند. در کنار این قضیه باید تاثیر آن را بر آلودگی کره زمین نیز در نظر گرفت.
اما راه حل چیست؟ پارکینگ هوشمند.
پارکینگ هوشمند، مزایا و عملکرد آن باعث کاهش معضلات ترافیکی و هدر رفتن زمان شهروندان خواهد شد. بدین ترتیب علاوه بر رضایت شهروندان، در کاهش آلودگی هوای شهرها نیز تأثیرات مثبتی خواهد داشت. در ادامه مطلب چگونگی عملکرد و اجزای سیستم‌های پارکینگ هوشمند معرفی می‌گردد.
پارکینگ هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا
هوشمندسازی پارکینگ در دو دهه اخیر با استفاده از راهکارهایی نظیر دوربین‌های پلاک خوان و تگ‌های RFID صورت می‌گرفت. این کار عمدتاً محدود به پارکینگ‌های سازمانی و محیط های بسته بود. و در جای خود راهکار مناسبی برای کنترل تردد خودروها و باز و بسته نمودن راه‌بندها و… محسوب می‌گردید.
امروزه در عصر اینترنت اشیا و اکوسیستم‌های شهر هوشمند، راهکارهای پیشرفته‌تر پارکینگ هوشمند ضروری است.
پارکینگ هوشمند به کمک سنسورها و سخت‌افزارهای تعبیه شده در فضای پارکینگ و نرم‌افزارهای مکمل برای مدیریت فضای پارک و زیرساخت‌های مناسب شهری، میتواند بن‌بست‌های موجود در مشکلات پارکینگ را کاهش دهد و بهترین کیفیت خدمات را برای شهروندان فراهم کند.
اگرچه کلیات در مورد راهکارهای پارکینگ هوشمند مشابه است، اما نیازهای مختلفی در شهرها، سازمان‌ها و مراکز تجاری و مسکونی وجود دارد. و اینترنت اشیاء انعطاف‌پذیری لازم برای ارائه راهکار متناسب و منطبق بر نیازهای موجود را دارد.
درجه هوشمندسازی با توجه به کاربرد و محدودیت‌های هر پارکینگ متفاوت است. طیف وسیع هوشمند سازی میتواند از نصب ساده تگ‌های RFID تا استفاده از حسگرهای مختلف برای مدیریت خودکار امور پارکینگ را شامل شود.
راهکارهای پارکینگ هوشمند در بستر اینترنت اشیاء از در اکثر موارد متشکل از اجزا زیر هستند:
- سنسور ها
- پلتفرم مدیریت داده
- دروازه یا Gateway
- اپلیکیشن کاربر
که در ادامه به بررسی هر کدام در بستر اینترنت اشیاء خواهیم پرداخت.
لایه دستگاه ها
نمونه ای از سنسور های پارکینگ هوشمند به این صورت است که بر روی سقف و یا ستون نصب می شود. و حضور انواع ماشین را تشخیص میدهد و نتیجه را بر روی خروجی میفرستد. می توان از این سنسور ها به صورت شبکه استفاده کرد و هر لحظه اطلاعات آنها را در سرور مشاهده نمود.
قفل پارکینگ با نصب در محل پارکینگ و مسدود نمودن مسیر، اجازه استفاده غیرمجاز از فضای پارکینگ را به دیگران نمی‌دهد. قفل پارکینگ هوشمند قابلیت دریافت فرمان از طریق اینترنت یا شبکه محلی را دارد.
راهکارهای پارکینگ هوشمند امکان یکپارچگی و اتصال به دوربین‌های پلاک خوان را نیز دارند. بدین صورت در مواقع نیاز، پلاک خودرو در سیستم ذخیره و پردازش مشخصی روی آن صورت میپذیرد. این پلاک خوان در صورت ورود خودرویی جدید، شماره پلاک آن را ثبت می کند و به حافظه می سپارد. هنگام خروج باز هم پلاک خوانده می شود، تا مدت زمان توقف خودرو محاسبه گردد.
نکته مهم این است که در بستر اینترنت اشیاء موجود در پارکینگ، داده ها به صورت Real-time رد و بدل می شوند.
لایه اتصال در پارکینگ هوشمند
دروازه یا گیتوی سبب ایجاد پوشش شبکه در منطقه مورد نظر می شود. وجود پوشش شبکه به عنوان زیرساخت اینترنت اشیاء ضروری است. این بستر ارتباطی میتواند Wi-Fi، بلوتوث، LoRa یا سایر پروتکل‌های حوزه اینترنت اشیاء باشد.
سنسورها می‌توانند با بهره‌گیری از دروازه Sigfox داده‌های هم زمان را به محل موسوم به ابر بفرستند. یک ایستگاه پایه میتواند در داخل محیط شهری به هزاران تجهیز که در فاصله چندین کیلومتری هستند، خدمات ارائه دهد. این واقعیت سبب می‌شود که هزینه تأسیسات پایین بیاید. چون می‌توان تعداد ایستگاههای پایه را به میزان چشمگیری کاهش داد.
برخی از سنسورها نیز می‌توانند با دروازه Zigbee مجاور ارتباط داشته باشند. که آن هم به نوبه خود، داده‌ها را به ابر میفرستد.
لایه پلتفرم
پلتفرم مدیریت داده، اطلاعات را دریافت و پردازش کرده، و در مواقع ضروری آلارم و پاسخ کاربران اپلیکیشن را می دهد.
بطور کلی می توان گفت پلتفرم پارکینگ هوشمند وظیفه جمع‌آوری داده‌های سنسورها و قفل‌های پارکینگ را دارد. صحت‌سنجی اطلاعات و ارسال هشدار، پاسخ به درخواست‌های ارجاع شده و بطورکلی مغز متفکر سیستم نیز از وظایف پلتفرم است. به علاوه، قابلیت فراخوانی داده‌های مختلف از طریق وب سرویس و API را پشتیبانی می‌کند.
لایه اپلیکیشن
اپلیکیشن به منظور رزرو فضای پارک از راه دور، توسط کاربر تولید شده است. برخی از اپلیکیشن‌ها، از سیستم‌های مبتنی بر موقعیت جغرافیایی نیز پشتیبانی می‌کنند. و نزدیک‌ترین فضای پارکینگ در دسترس را به کاربر پیشنهاد میدهد. بدین ترتیب هر فضای پارکینگ در ساعات مشخصی در اختیار افراد قرار می‌گیرد. بدین شکل بهره‌برداری از فضای پارکینگ و زمان افراد به شکلی بهینه مدیریت می‌شود. امکان محاسبه هزینه پارکینگ و پرداخت آن نیز از طریق رابط کاربری موبایل یا وب برای صاحب خودرو امکانپذیر است.
کاربران خواهند توانست اپلیکیشن موبایل را از اپ‌استورهای مربوطه دانلود کنند.
جمع بندی
سیستم‌های پارکینگ هوشمند در بستر اینترنت اشیاء متشکل از چند لایه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری هستند. اینترنت اشیاء به عنوان بستری امن برای ارتباط بین این لایه‌ها عمل می‌کند.
در راهکارهای پارکینگ هوشمند، سنسورهای مغناطیسی یا سخت‌افزارهای مشابه نظیر قفل‌های هوشمند، در محل نصب می‌شوند. و وضعیت پارکینگ را در هر لحظه به پلتفرم مدیریت پارکینگ ارسال می‌کنند. کاربر از طریق رابط کاربری میتواند پیش از حرکت، فضاهای پارکینگ را بررسی و مناسبترین فضا را در ساعات مشخصی رزرو نماید.
در نتیجه هوشمند شدن و بهره‌برداری بهینه از پارکینگ‌های موجود و با کاهش مشکلات شهری، رضایت شهروندان جلب می‌گردد. این سبک زندگی راحتتر با دغدغده‌های کمتر، یکی از مهمترین آرمان‌های شهرهای هوشمند است.
